tradycja w kuchni
Piernik staropolski na zakwasie – tradycyjny smak świąt
Piernik staropolski na zakwasie – tradycyjny smak świąt
Piernik staropolski to jedno z najbardziej tradycyjnych ciast, które w wielu polskich domach pojawia się w okresie świąt Bożego Narodzenia. Jego charakterystyczny aromat przypraw korzennych, miodu i zakwasu przypomina o dawnych czasach, gdy wypieki były przygotowywane z największą starannością. Dzięki użyciu zakwasu piernik zyskuje wyjątkowy smak, lekko wilgotną strukturę i trwałość, dzięki której można cieszyć się nim nawet przez kilka tygodni. Jak przygotować ten staropolski przysmak? Oto przepis i kilka cennych wskazówek.
Dlaczego piernik na zakwasie?
Zakwas, stosowany tradycyjnie w piekarnictwie, nadaje piernikowi niepowtarzalny smak i wyjątkową strukturę.
Proces fermentacji zakwasu wzbogaca ciasto o delikatną kwaskowatość, która idealnie komponuje się ze słodyczą miodu i aromatem przypraw.
Dodatkowo, piernik na zakwasie:
🧇Jest naturalny: Brak chemicznych spulchniaczy.
🧇Ma dłuższą trwałość: Może być przechowywany przez kilka tygodni.
🧇Zyskuje głębszy smak: Proces dojrzewania pozwala na rozwinięcie wszystkich aromatów.
Składniki
🧇Na zakwas piernikowy:
- 100 g mąki żytniej
- 100 ml wody
- 1 łyżka miodu
🧇Na ciasto piernikowe:
- 500 g mąki pszennej
- 200 g miodu
- 100 g cukru (najlepiej brązowego)
- 150 g masła
- 2 jajka
- 100 ml zakwasu piernikowego
- 1 łyżeczka sody oczyszczonej
- 2 łyżki przyprawy korzennej (cynamon, goździki, gałka muszkatołowa, imbir)
- Szczypta soli
🧇Dodatkowo:
- Śliwkowe powidła lub marmolada (do przełożenia)
- Czekolada i orzechy (do dekoracji)
Przygotowanie
🧇Przygotowanie zakwasu piernikowego
▪️Wymieszaj mąkę żytnią z wodą i miodem w słoiku.
▪️Przykryj gazą lub bawełnianą ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na 2–3 dni, mieszając raz dziennie. Zakwas powinien lekko się spienić i mieć delikatny kwaskowaty zapach.
🧇Przygotowanie ciasta piernikowego
▪️Podgrzanie składników mokrych: W garnku rozpuść miód, masło i cukier, aż składniki się połączą. Odstaw do ostudzenia.
▪️Mieszanie składników suchych: W misce wymieszaj mąkę, przyprawy korzenne, sól i sodę.
▪️Łączenie ciasta: Dodaj mokre składniki oraz zakwas piernikowy do suchych i wymieszaj. Na końcu wbij jajka i zagnieć ciasto, aż stanie się gładkie.
▪️Dojrzewanie ciasta: Zawiń ciasto w folię spożywczą i przechowuj w lodówce przez minimum 2 tygodnie (najlepiej 4–6 tygodni), aby nabrało głębi smaku.
🧇Pieczenie
▪️Rozwałkuj ciasto na grubość około 1 cm i wytnij kształty lub przełóż do formy wyłożonej papierem do pieczenia.
▪️Piecz w temperaturze 180°C przez 20–30 minut (w zależności od grubości ciasta).
🧇 Dekorowanie i przechowywanie
▪️Gotowy piernik przełóż powidłami lub marmoladą.
▪️Oblej ciasto czekoladą i udekoruj orzechami.
▪️Zawiń w papier do pieczenia lub folię i przechowuj w chłodnym miejscu przez kilka dni przed podaniem.
🧇 Cenne wskazówki
▪️Czas dojrzewania: Im dłużej ciasto dojrzewa, tym bardziej intensywny staje się smak piernika.
▪️Powidła: Wybierz gęste powidła śliwkowe, które świetnie balansują słodycz ciasta.
▪️Przechowywanie: Gotowy piernik można przechowywać w chłodnym miejscu nawet przez kilka tygodni, dzięki czemu jest idealny na świąteczne przygotowania.